Regulacje BEPS, to szereg zaleceń mający na celu zwalczanie unikania podatku korporacyjnego przez międzynarodowe firmy. Prace nad nimi rozpoczęto w 2013 roku przez OECD. Nie mają one charakteru wiążących praw a jedynie zaleceń dla państw członkowskich, jednak rozwiązania te są szeroko implementowane, również przez Polskę.

Szacuję się, że praktyki przenoszenia zysków i zmniejszania podstawy opodatkowania przynoszą straty w wysokości opodatkowania w wysokości 200 – 240 miliardów dolarów rocznie. Jak widać skala jest ogromna, a najbardziej poszkodowane są kraje rozwijające się, gdzie pieniądze są najbardziej potrzebne na rozwój infrastruktury, edukacji czy służby zdrowia, a zacofane i niekompetentne urzędy skarbowe ułatwiają prowadzenie tych nieetycznych praktyk.

W jaki sposób korporacje zmniejszają swoje należności podatkowe?

Wartość nienamacalna

Zakładana jest druga spółka w jurysdykcji z niskim lub zerowym podatkiem korporacyjnym, transferowane są tam nienamacalne aktywa takie jak prawa autorskie, patenty czy logotypy. Następnie spółka offshore pobiera opłaty za użytkowanie tych aktywów, zmniejszając należności podatkowe dla pierwotnej spółki.

Przykład: Wyciek Panama Papers ukazał, że Nike przenosił znaczną część swoich zysków na Bermudy (0% podatku). Założone spółkę offshore posiadającą ich własność intelektualną (branding, design, projekty butów itp.) i pierwotna spółka wnosiła wysokie opłaty za ich wypożyczenie od spółki offshore. W ten sposób miliardy dolarów zysku zostały przeniesione na Bermudy, gdzie zapłacono 0% podatku.

Niedostateczna kapitalizacja (ang. thin capitalization)

Zakładana jest spółka offshore z wysokim kapitałem. Następnie spółka ta udziela oprocentowaną pożyczkę spółce pierwotnej na inwestycje i inne cele. Pożyczka jest spłacana wraz z odsetkami, a odsetki są uznawane jako koszty uzyskania przychodu, co zmniejsza należność podatkową. W ten sposób zyski są transferowane do jurysdykcji offshore.

Uwaga! Od 2015 roku w polskim prawie podatkowym nakazano, że pożyczka od spółki powiązanej nie stanowi kosztu uzyskania przychodu!

Uwagi

  • Najpopularniejsze kraje wykorzystywane w tym celu to: Irlandia, Bermudy, Wyspy Karaibskie, Holandia
  • Należy pamiętać, że przy takich fikcyjnych transakcjach ceny muszą być cenami rynkowymi, lub chociaż do nich zbliżonymi, inaczej taka transakcja może zostać zakwestionowana przez Urząd Skarbowy.
  • Najczęściej wybieraną jurysdykcją jest Irlandia. Jej dużą zaletą jest to, że nie budzi ona żadnych negatywnych skojarzeń jak znane raje podatkowe takie jak Panama, Bermudy itp.

Rozwiązania proponowane przez OECD, aby zapobiec transferowania zysków przez duże firmy:

  1. Określenie zasad transferu cen. Celem jest zapewnienie, że transakcje pomiędzy podmiotami powiązanymi są dokonywane w cenach rynkowych. Wprowadzony został wymóg przygotowania przez firmy informacji i raportów potwierdzających, że ceny są cenami rynkowymi, gdy dokonywane są transakcje pomiędzy podmiotami powiązanymi (W Polsce PIT-TP, wymóg dotyczy jednak transakcji na wysokie kwoty, od 2-10 mln złotych)
  2. Bardziej skrupulatne zasady kontroli substancji. Sprawdzanie, czy rzeczywista działalność gospodarcza odbywa się w tym kraju, gdzie jest to raportowane. Czy znajduję się tam biuro lub inny zakład pracy, czy są tam zatrudnieni pracownicy, czy tam są podejmowane najważniejsze decyzje biznesowe. Skuteczne wykrywanie korporacji fasadowych czyli tzw. firm wydmuszek.
  3. Poprawianie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania z poszczególnymi krajami, usuwanie luk prawnych.
  4. Zalecenie bliższej współpracy przy wymianie informacji pomiędzy urzędami skarbowymi i bankami krajów OECD.

Funkcja komentarzy jest wyłączona.